اگر ازتون بپرسند که پسوند و فرمت یک فایل یعنی چه و چه مفهومی دارد، چه می گویید؟ برای اینکه به این پرسش پاسخ دقیقی بدهید در ادامه با ما همراه باشید.
تعریف پسوند یک فایل
زمانی در کلاس درسی به ما میگفتند با اضافه کردن مثلا واژه ی “گاه” به یک کلمه آن کلمه به اسم مکان تبدیل می شود. حالا تصور کنید در اینجا با اضافه کردن یک exe به اسم یک فایل آن را به برنامه کامپیوتر تبدیل کنیم!
خب باید بگویم که اصلا اینطور نیست!! چرا که پسوند تنها مشخص میکنه که محتوای درون فایل از چه نوع ساختاری می باشد! این بدان معناست که ما و نرم افزار ها بدون اینکه فایل را باز کنیم بدانیم که ساختار داده ای آن فایل به چه شکلی نوشته شده است تا با آن ساختار آن فایل را بخوانند و اجرا کنند.
تصور کنید شما پسوند یک فایل را از انتهای آن حذف کنید! برای مثال یک فایل zip که به اسم computer.zip میباشد را به computer تغییر بدهید. حالا اگر مثلا در سیستم عامل های ویندوز روی این فایل دابل کلیک کنید با پنجره ای روبرو خواهید شد که از شما میپرسد با چه برنامه ای این فایل را باز کنم؟ در حالی که قبل از اینکه پسوند zip را پاک کنیم ایکن نرم افزار win rar یا هر نرم افزار دیگری که برای باز کردن فایل های zip به کار میبردید، روی فایل computer.zip قرار گرفته بود.
تعریف پسوند فایل
پسوند تنها مشخص کننده این است که آن فایل، چه فایلی باشد و اساسا در ساختار آن فایل هیچ نقشی ندارد و تنها از بیرون ، ما و نرم افزار های دیگر متوجه میشویم که آن فایل، چه فایلی است.
دو فایل با پسوند zip و apk هردو یک ساختار مشابه دارند یک apk را به zip تغییر دهید میتوانید مثلا با نرم افزار win rar آن را باز کرده و محتوای درونش را مشاهده کنید. اما اگرچه ساختار یکی است، با این حال محتوایی که درونشان قرار گرفته است یکی نیست و اندروید موقع خواندن یک فایل apk با توجه به طرز قرار گرفتن محتوای درون فایل apk آن را اجرا میکند.
همانطور که میدانید یک فایل zip میتواند شامل یک پوشه ، دو پوشه و انواع فایل های دیگری باشد و این محتوا است نه ساختار! و خب اگر شما فایل های apk را باز کنید متوجه میشوید که پوشه هایی با یک اسم یکسان در تمامی آن ها وجود دارند و همه آنها شامل یک فایل با فرمت exe هستند.
پس ساختار با محتوای درونی فرقی زیادی دارد و به یک معنی نیست!
فرمت فایل چیه؟
شاید بگویید مگر پسوند همان فرمت نیست؟ جواب خیر است!
چیزی که در بالا گفته شد ، پسوند فایل بود و در واقع آن پسوند راهی بود تا بتوانیم فرمت را تشخیص دهیم. اما فرمت فایل چیست؟
اگر به متن بالا یعنی توضیحات پسوند برگردیم ، گفته شد که پسوند این را مشخص میکند که محتوای درون فایل از چه نوع ساختاری می باشد. ما به این ساختار (فرمت) میگوییم.
تعریف فرمت فایل:
فرمت به معنی قالب، یک روش استاندارد جهت نشان دادن نوع فایل ، نحوه قرار گیری داده ها و نحوه رمزنگاری است. به بیان خیلی ساده تر، فرمت نوع فایل را مشخص میکند و به عبارتی میتوان گفت که فرمت یک روش استاندارد جهت نشان دادن ساختار فایل(باینری یا اسکی) و یا نوع فایل مانند فایل تصویری، متنی، صوتی و………باشد.
نکته اول:
به پسوند فایل معمولا به صورت مستقیم فرمت فایل نیز گفته میشود. پسوند فایل، الزاما فرمت فایل را نشان نمیدهد. ممکن است با یک دستکاری ساده پسوند فایل تغییرداده شود(یکی از حقه های هکرها). به هر حال از این استثنا ها صرف نظر کرده و پسوند فایل را(در انگلیسی File Extension) در برخی موارد همان فرمت فایل مینامیم. همچنین ممکن است فایلی دارای هیچ پسوندی نباشد!
نکته دوم:
پسوند، یکی از راه های شناسایی فرمت فایل است. فرمت فایل نوع فایل را مشخص میکند و اگرچه پسوند هم همین کار را میکند، اما پسوند همانطور که گفتیم دستکاری میشود.